Chim Khoen hay còn gọi là Chim Vành Khuyên ( tên khoa học là ZOSTERPOD IDEA) là giống chim nhỏ, có giọng líu thật hay, trước đây là thú chơi đặc biệt của người Hoa, sau này người mình mới học được cách nuôi nên mới có nhiều người ưa chuộng.
Do giống chim này có vòng khoen màu trắng viền quanh mắt nên mới có tên là chim Khoen (ngoài Bắc gọi là Vành Khuyên).
Thân mình chim Khoen mủm mỉm bằng ngón tay cái, mắt có khoen trắng viền quanh, mỏ nhỏ, lông lưng màu lục phớt vàng, lông bụng màu vàng hoặc vàng tươi. Chúng có hai loại là khoen vàng và khoen xanh.
Chim Khoen xanh (Zosterops Japonica Simplex):
có màu lông lưng màu lục, ngực và bụng màu vàng lục. Giống này sống trên những cây cao, và làm tổ ở chót vót ngoài cành nhỏ nên khó bắt được chúng. Khoen xanh nuôi lâu mới chịu líu, nhưng khi đã líu thì giọng nó rất hay. Giá bán Khoen xanh thường cao gấp mấy lần Khoen vàng.
Chim Khoen vàng (Zosterops Palpebrosa):
Tại miền Nam chúng tập trung sống nhiều ở vùng Rừng Sác, Cần Giờ, có màu lông lưng và lục phớt vàng, còn lông ngực và bụng thì màu vàng lợt. Khoen vàng sống ở tầng thấp và làm tổ ở bụi bờ gần sông hồ, lạch nước.
Chim Khoen vàng nuôi rất mau biết líu, tụy giọng nó không hay bằng Khoen xanh, nhưng do giá rẻ nên rất được nhiều người chọn nuôi. Hơn nữa, trên thị trường số lượng Khoen vàng lúc nào cũng nhiều hơn Khoen xanh, nên giá bán thường vừa túi tiền của mọi người.
Cách phân biệt chim khoen trống mái:
Chỉ trừ những nghệ nhân thật chuyên môn mới phân biệt Khoen trống mái dễ dàng, vì chúng có hình dáng bên ngoài không khác gì nhau.
Về hình dáng thì chim Khoen trống có mình dài (đòn dài và thon), hàm dưới to bạnh ra hơn hàm trên. Chim trống siêng kêu, giọng gắt và to.
Trái lại chim mái có thân mình bầu hơn, hàm dưới nhỏ như hàm trên, đôi chân thấp. Chim Khoen mái ít kêu, giọng trầm âm.
Trên lý thuyết thì biết vậy, nhưng bắt tay vào lựa chim thì phải nhanh tay lẹ mắt mới được, vì chúng bay loạn xạ trọng lồng, khó cho ta phân biệt được…
Chim Khoen bày bán ở các chợ chim (hay tiệm chim) hầu hết là chim bổi, chim con hiếm thấy.
Chim bổi mới mua về nuôi rất nhát, nhưng lại chóng thuần thuộc. Thức ăn của chúng là bột đậu xanh trộn lòng đỏ trứng gà, cào cào non. Chúng cũng thích ăn chuối, củ năn, hoặc bôm táo, xá lị (một mẩu nhỏ mỗi ngày).
Khoen cũng rất thích tắm nước.
Cách chăm sóc:
Chim Khoen tuy nhỏ nhưng có khả năng bắt chước giọng líu của chim đồng loại với nó. Vì vậy, muốn cho chim mau líu và líu nhiều giọng thì cách tốt nhất vẫn là đem chim đến các tụ điểm chơi chim để chúng học giọng líu của nhau. Có nhiều con chim Khoen bắt chước được giọng của Chích Chòe than hay Họa Mi.
Do chúng có giọng líu hay, và cũng thích đậu hót với nhau, nên nhiều nơi có tổ chức thi hót chim Khoen như cách thi hót chim Họa Mi hoặc Chích Chòe than vậy. Những chim siêng líu và líu hay, lại có vóc dáng đẹp thì được chấm điểm cao.
