Bệnh parvo ở chó là một chứng bệnh mà hầu hết những người nuôi chó đều biết và lo lắng khi phải đối mặt. Tại Việt Nam những năm gần đây, bệnh parvo và care là hai bệnh phổ biến nhất và gây tử vong cao nhất ở chó. Đặc biệt là đối với chó con dưới 12 tháng tuổi. Trong bài viết này, xin chia sẻ cùng bạn: bệnh Parvo ở chó là gì ? Chó bị đi ngoài ra máu, bỏ ăn và nôn có phải là một trong những dấu hiệu triệu chứng của bệnh pravo không ? Chó bị pravo phải làm sao? Cách điều trị và chữa bệnh pravo ở chó ? Kinh nghiệm tiêm vacxin phòng bệnh pravo cho chó con… Chi tiết theo nội dung sau đây:
Bệnh Parvo là gì ?
Virut gây bệnh Parvo ở chó:
Bệnh Parvo do một loại vi rút có tên khoa học là Canine Parvovirus (CPV) gây ra. Về bản chất đây chúng đơn giản chỉ là một chuỗi DNA. Đây là một bệnh truyền nhiễm, có khả năng lây lan nhanh chóng. Virut CPV có thể được lây nhiễm qua phân, các đồ dùng cho chó, qua chuồng trại. Hoặc qua các loại thực phẩm nuôi chó. Loại virut này có thể tồn tại phơi nhiễm trong môi trường tự nhiên từ 4-6 tháng.
Mặc dù mới được phát hiện từ năm 1970, nhưng bệnh Parvo đã reo rắc đại dịch ở chó ngay năm 1978. Sau trận dịch này, các nhà nghiên cứu đã xác định được 2 chủng virus CPV2a và CPV2b là nguyên nhân chính gây ra bệnh Parvo. Tại một số nước châu Á, do công tác phòng dịch chưa phát triển, tình trạng virus kháng thuốc cao. Thậm chí tại Trung Quốc và Việt Nam, người ta đã ghi nhận thêm chủng Virut CPV 2c.
Sự nguy hiểm của bệnh Parvo Virus
Ngày nay, bệnh Parvo hoành hành và có mặt ở khắp nơi. Từ các hộ nuôi sinh sản gia đình, các trại nuôi chó, Pet Shop, bệnh viện thú y cho đến các địa điểm công cộng. Việc cách ly chó con ra khỏi virut này đã trở nên cực kỳ khó khăn. Do Parvo virut có sức sống mãnh liệt. Chúng có thể tồn tại vài tháng trên vật chủ hoặc trong các vật dụng gia đình, chuồng trại.
Sức tàn phá của Parvo virus là hết sức nghiêm trọng. Chó con bị phơi nhiễm có thể chết sau vài ngày với tỷ lệ tử vong có thể lên đến trên 80%. Có thể nói không ngoa, bệnh Pravo ở chó còn nguy hiểm gấp nhiều lần so với bệnh ung thư ở người. Chó con dưới 12 tháng và đặc biệt dưới 6 tháng tuổi là mồi ngon của bệnh Parvo. Tuy nhiên, thật may mắn là ngày nay các nhà khoa học đã tạo ra một loại vắc-xin hữu hiệu để phòng ngừa căn bệnh quái ác, khủng khiếp này.
Nguyên nhân và cách thức lây lan virut Parvo
Bệnh Parvo có rất nhiều biến thể trên nhiều loài động vật có vú khác nhau (trong đó có cả con người). Tin vui là Parvo virut không lây lan từ loài này sang loài khác. Mỗi loài động vật đều có một chủng pravo riêng. Virut CPV được các nhà khoa học phân lập lần đầu vào thập niên 1960s. Trong đại dịch Parvo năm 1978, chủng đột biết CPV-2 gần như xuất hiện chỉ sau một đêm. Đại dịch này đã làm chết hàng vạn chú chó tại nhiều nơi trên toàn thế giới và không có vắc-xin để phòng chữa kịp thời.
Ngày nay, chủng CPV-2 đã được thay thế bằng một biến thể mới có tên là CPV-2b. Nhưng do con người đã chế tạo thành công văc-xin ngừa Parvo virus nên sức công phá của bệnh truyền nhiễm này cũng đã bị hạn chế đáng kể.
Parvo virus được lây nhiễm qua các con đường sau:
Từ chó sang chó với chó thông qua tiếp xúc trực tiếp. Hình thức này dễ xảy ra trong các buổi offline chó, trong công viên, trong các sự kiện dogshow, trong bệnh viện thú cưng…
Do chó tiếp xúc với phân có mầm bệnh. Con người cũng có thể vô tình tham gia bằng việc dẫm vào phân chó có virut CPV và dây khắp nơi khiến cho chó con vô tình nhiễm phải.
Chó con nhiễm Parvo virut thông qua vật chủ khác (con người, động vật khác). Có thể do con người vuốt ve, âu yếm chó bị nhiễm bệnh xong lại tiếp xúc với chó khỏe mạnh. Hoặc trong các đồ dùng của chó (như đồ ăn, nước uống, vòng cổ, dây dắt, chuồng trại có chứa mầm bệnh lan truyền lẫn nhau từ chó bệnh sang chó khỏe)
Các bước ủ bệnh và lây nhiễm Parvo Virut:
Parvovirut sau khi xâm nhập vào trong cơ thể chó sẽ tìm đến các tế bào niêm mạc của hệ tiêu hóa. Chúng cũng tấn công các tế bào miễn dịch của cơ thể chó. Tiếp đến chúng tấn công các tế bào niêm mạc ruột và dạ dày. Gây ra viêm dạ dày cấp tính và dẫn đến tiêu chảy. Bước tiếp theo Parvo virut phá hủy các tế bào máu, hạch lympho, phát triển và tấn công bạch cầu dẫn đến suy giảm nghiêm trọng toàn bộ hệ miễn dịch của chó.
Triệu chứng:
Các dấu hiệu, biểu hiện của giai đoạn ủ bệnh:
Một số triệu chứng ban đầu của Parvo rất giống một số bệnh khác ở chó như: xuất huyết đường ruột, bệnh viêm đường ruột ở chó, bệnh care, chó bị đi ngoài ra máu do tổn thương đường tiêu hóa thông thường, nhiễm virus corona, giun… Bạn cần có kiến thức cơ bản để nhận biết các triệu chứng để có hướng chữa trị bệnh Parvo ở chó kịp thời:
Nhóm đối tượng có khả năng nhiễm Parvo Virut cao
Chó con: bạn cần đặc biệt đề phòng khi chó con trong độ tuổi từ 1,5 đến 6 tháng. Đây là giai đoạn chó con dễ mắc Parvo virus nhất. Do giai đoạn này chó con phát triển nhanh, kéo theo việc phân chia tế bào ruột và dạ dày cao dẫn đến khả năng lây nhiễm cũng tăng rất cao. Theo số liệu thống kê, có đến 85% số ca nhiễm Parvo là chó con dưới 12 tháng tuổi. Đối với chó trên 12 tháng, khả năng nhiễm Parvo thấp hơn rất nhiều. Có thể nói nếu chó trên 1 năm tuổi, gần như đã thoát khỏi “cửa tử pravo”.
Chó sơ sinh mà chó mẹ không được tiêm phòng: bạn nên tiêm vắc-xin cho chó mẹ trước 1 tháng nếu có ý định cho sinh sản. Nếu chó mẹ không được tiêm vacxin, khả năng chó con bị nhiễm Parvo là rất cao.
Một số giống chó là đối tượng bị nhiễm bệnh Parvo cao. Có thể kể đến là: chó Doberman, chó Pitbull, chó Becgie – GSD, chó Akita inu, chó Shiba Inu…
Hành vi khác thường ở chó:
Chó bị nhiễm Parvo sau quá trình ủ bệnh thường lờ đờ, chậm chạp, phiền muộn. Chúng trở nên lười vận động, thờ ơ với mọi việc xung quanh và nằm liệt một chỗ không có ý định di chuyển. Bước tiếp theo cún cưng của bạn sẽ bị đuối sức và ăn kém hoặc bỏ ăn và luôn tỏ ra mệt mòi.
Chó bị sốt:
bệnh Parvo virus cũng gây ra triệu chứng sốt cao ở chó. Nếu thân nhiệt tăng lên 40-41oC, có khả năng chó của bạn bị mắc Parvo.
Chó bị nôn:
do bệnh Parvo sẽ làm sưng và tổn thương niêm mạc dạ dày. Virut Parvo sẽ tấn công các tế bào dạ dày đang phân chia và phá hủy chúng. Những tác động này sẽ khiến chó bị nôn mửa.
Kiểm tra lợi của chó để biết có có bị mất máu nhiều không: Parvo virus làm cho chó bị xuất huyết dạ dày và toàn bộ ruột. Điều này dẫn đến chó bị thiếu máu do bị đi ngoài ra máu. Quan sát lợi chó nếu có màu nhợt nhạt hơn bình thường. Dùng tay nhấn mạnh vào lợi chó. Nếu màu lợi chó trở lại hồng hảo sau vài giây. Có nghĩa là chó của bạn đang ở trong ngưỡng án toàn. Còn không, khả năng cao chó bị mất máu do Parvo.
Kiểm tra phân chó:
Nếu chó con bị đi ngoài ra máu tươi, bị nôn ra bọt vàng kèm theo tiêu chảy ra máu. Chó ỉa ra phân nhầy, nát có máu và hình dáng khác thường. Đây là những triệu chứng rõ rệt nhất để bạn nhận biết chó bị bệnh Parvo.
Các triệu chứng cụ thể với từng dạng bệnh Parvo:
Khi chó của bạn mắc bệnh. Điều này đồng nghĩa với việc cún đã có một khoảng thời gian ủ bệnh trước đó. Từ lúc phát bệnh đến khi tử vong thường rất nhanh. Chỉ trong khoảng 24h cho đến vài ngày. Chỉ có phát hiện sớm và điều trị kịp thời mới đem đến cơ hội sống sót cho cún cưng.
Thể viêm cơ tim:
Ở dạng này, Parvo virut sẽ tấn công thằng vào cơ tim. Gây viêm nhiễm và phá hủy cơ tim dẫn đến bị suy tim cấp và tử vong. Đây là dạng nguy hiểm nhất của bệnh Parvo virus, chó tử vong nhanh chóng mà không kịp có các biểu hiện triệu chứng khác. Chó bị Parvo virus dạng này thường không có hy vọng được cứu chữa.
Thể viêm ruột kế hợp:
Cũng giống như Parvo dạng viêm cơ tim, dạng viêm ruột kết hợp cũng khiến chó bị tử vong trong vong 24 giờ. Triệu chứng là chó bị đi ỉa ra máu nặng do bị xuất huyết đường ruột. Mất máu và mất cân bằng điện giải gây triệu chững viêm phổi, trụy tim dẫn đến tử vong. Trường hợp chó bị bệnh dạng này cũng hầu như không có cơ hội cứu chữa.
Thể viêm đường ruột:
đây là dạng có khả năng cứu chữa cao nhất. Chó bị mắc dạng bệnh Parvo này thường có biểu hiện sau: sốt cao nhiều ngày, chó bỏ ăn. Đi ngoài ra máu và nôn. Phân có mùi tanh đặc trưng rất khó chịu. Chó bị mất máu, nước và mất cân bằng điện giải. Sức đề kháng suy giảm kéo theo các chứng bệnh khác.
Xét nghiệm:
Ngay sau khi phát hiện các triệu chứng trên. Bạn cần ngay lập tức đưa cún đến bác sỹ nhanh nhất có thể. Nếu được chữa trị sớm, chó của bạn sẽ càng có cơ hội khỏi bệnh cao. Nhiều người nuôi chó không phát hiện kịp thời, chó đã bị nhiễm pravovirus giai đoạn cuối và không còn hy vọng cứu chữa nữa. Cách duy nhất để xác định chó có bị nhiễm bệnh pravo hay không là xét nghiệm
Xét nghiệm bằng que thử parvovirus: đây là phương pháp thử nhanh chóng, dễ thực hiện. Bạn cần đưa que thử vào hậu môn chó. Sau vài phút nếu que thử hiện lên 2 vạch đồng nghĩa với việc chó của bạn đã nhiễm parvovirus.
Kiểm tra, lấy mẫu phân chó nghi nhiễm làm phản ứng miễn dịch Elisa (enzyme linked Immuno Sorbent assay): trong trường hợp que thử không lên 2 vạch. Bác sỹ thú y sẽ làm các xét nghiệm về sinh hóa để phát hiện kháng nguyên hay không. Tuy nhiên, phương pháp này cũng không hẳn chính xác tuyệt đối. Lúc này, để chắc chắn bác sỹ có thể thực hiện thêm một số biện pháp kiểm tra bổ sung như kiểm tra hồng cầu, lượng máu, test phân chó. Từ đó mới có thể đưa ra kết luận cuối cùng chó có bị Parvo không. Hay chỉ bị tiêu chảy ra máu đơn thuần.
Cách chữa chó bị đi ngoài ra máu do bị nhiễm parvovirus:
Cho tới nay, trên thế giới vẫn chưa có thuốc đặc trị bệnh Parvo ở chó. Do đó, các phác đồ điều trị tập trung vào việc hỗ trợ, tăng cường sức đề kháng cho cún. Cũng như làm giảm các triệu chứng của Parvo. Mục tiêu của quá trình điều trị là giúp cho chó của bạn có thể kéo dài sự sống. Tự điều chỉnh, hồi phụ và tạo ra phản ứng miễn dịch. Khả năng sống sót của chó bị bệnh Parvo phụ thuộc vào việc có được cứu chữa kịp thời hay không. Có xác định được đúng triệu chứng của bệnh để có phác đồ điều trị phù hợp. Các biện pháp phổ biến thường được áp dụng là:
Hiện không có thuốc chữa virus Parvo nhưng của bạn có thể đưa ra vài lời khuyên về liệu pháp hỗ trợ và biện pháp thiết thực để tăng khả năng sống sót của chó. Có thể sử dụng một số phương pháp sau đây:
Điều trị nội trú tại bệnh viện:
Bạn nên đưa chó đến cơ sở thú y uy tín. Tại đây, các bác sỹ thường chữa trị cho chó bị nhiễm bệnh Parvo theo hướng sau:
Do chó bị đi ngoài ra máu tươi liên tục. Nguyên nhân xuất phát từ dạ dày và đường ruột bị phá hủy. Điều này dẫn đến chó bị thiếu máu, mất cân bằng điện giải. Cơ thể bị suy nhược, bác sỹ sẽ truyền bổ sung nước biển chứa muối sinh lý 0,9%, kaliclorid 10%, đường glucose 5%…
Uống thuốc chống nôn atropine sulphat (lưu ý sử dụng loại tốt, chỉ khi nào không bị nôn nữa, chó mới có khả năng cầm cự tiếp). Cho chó uống thêm thuốc kháng sinh ampixilin, cefoxitin, metronidazone, enrofloxacin, timentin… để tiêu diệt các vi khuẩn cơ hội như E.coli, clostridium, salmonella… Đồng thời, tăng khả năng cầm máu cho chó bị parvovirus bằng vitamin K, transamin. Hạ sốt cho chó. Tăng cường thêm sức đề kháng cho chó bằng các loại vitamin B-complex, thuốc trợ lực, kháng thể, huyết thanh, cân bằng điện giải… để chó có đủ thời gian chiến đấu chống chọi lại với sự phát triển của parvovirus trong cơ thể.
Tuyệt đối không chó chó ăn uống thêm bất cứ loại thực phẩm nào. Kể cả ăn nhẹ. Bạn cũng nên yên tâm chó có thể nhịn ăn hàng tuần. Vả lại, việc được truyền nước thường xuyên cũng cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, kháng thể cho chó.
Chữa bằng phương pháp dân gian:
Tại Việt Nam, qua hàng ngàn năm hầu như tính mạng của con chó không được quá coi trọng. Cũng như công tác thú y gần đây mới được phát triển. Vì vậy, trong dân gian cũng có một số bài thuốc có thể chữa khỏi một số trường hợp. không khuyến khích bạn sử dụng hoàn toàn phương pháp này. Hoặc cố ý tự chữa bênh cho chó. Tuy nhiên, bạn có thể tham vấn bác sỹ để sử dụng phương pháp dân gian như một liệu pháp hỗ trợ. Như sử dụng lá mơ, lá nhọ nồi và lá lược vàng. Tuy nhiên, lá ổi được sử dụng nhiều và cho nhiều phản hổi tốt. Vì vậy, Chúng tôi xin giới thiệu để bạn tham khảo thêm sau đây:
Theo Đông y: lá ổi có vị đắng, tính ôn. Có tác dụng giải độc và cầm máu. Bên cạnh đó lá ổi còn có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm nhiễm và phòng ngừa tiêu chảy. Kinh nghiệm này cũng được lấy từ con người. Trong nem chua được dùng làm từ thịt sống. Người ta hay cho thêm lá ổi vừa ngon miệng cũng vừa để phòng ngừa bị tiêu chảy.
Phác đồ hỗ trợ điều trị bằng lá ổi:
Ngay khi nghi cún có triệu chứng bị Parvo. Bạn cần lập tức lấy khoảng 200 gram lá ổi đã già. Sắc số lá ổi này với 1000 ml nước sạch cho đến khi còn khoảng 150 ml dung dịch nước ổi. Tùy theo chó to hay nhỏ mà cho chó uống lượng nước ổi sắc phù hợp. Tuy nhiên không nên quá khiều mà chỉ khoảng 10-25 ml/lần. Cách 2-3 tiếng cho chó uống/lần. Nếu chó đã kiệt sức hoặc không chịu uống. Bạn có thể dùng xi lanh bơm trực tiếp vào miệng chó.
Nước ổi vừa có tác dụng diệt khuẩn, cầm máu và chữa tiêu chảy ra máu của chó.
Song song với việc cho uống nước ổi thường xuyên. Tăng cường điều trị cho chó theo phác đồ điều trị nội trú tại bệnh viện. Cơ hội khỏi bệnh Parvo virus của chó sẽ cao hơn.
Chăm sóc chó hồi phục:
Sau 4-5 ngày, nếu chó vẫn còn tỉnh táo và không còn bị nôn và đi ngoài ra máu. Lúc này, cơ hội sống sót của cún cưng đã rất cao. Bạn có thể bắt đầu cho chó ăn lại một ít cháo loãng với thịt nạc băm. Tiếp tục truyền nước biển và thuốc cầm máu, chống nôn, kháng thể cho đến khi chó khỏe mạnh trở lại.
Cách phòng bệnh Parvo cho chó
Bạn cần tiêm vacxin 7 bệnh cho chó con từ 42 ngày tuổi mũi 1. Tiêm mũi 2 vào 65 ngày. Trong mũi 7 bệnh đã có vắc xin phòng bệnh Parvo virus. Hàng năm tiêm nhắc lại 1 năm/lần đối với chó trưởng thành. Giá vắc xin 7 bệnh tương đối rẻ từ 120-250 k/mũi. Nếu có điều kiện, bạn nên tiêm thêm mũi thứ ba sau 90- ngày tuổi. Chăm sóc và có chế độ dinh dưỡng tốt nhất để tăng cường sức khỏe và khả năng đề kháng của chó con.
Trong thời gian chó con chưa được tiêm vacxin. Tuyệt đối cách ly với chó lạ tránh bị lây nhiễm Parvo virut.
Nếu bạn có dự định cho chó mẹ sinh sản. Trước khi mang thai từ 30-45 ngày, bạn cần tiêm vacxin 7 bệnh, tẩy giun đẩy đủ cho chó mẹ. Chó mẹ sẽ sản sinh ra kháng thể và truyền sang cho chó con trong giai đoạn sơ sinh.
Giữ gìn vệ sinh sạch sẽ nơi ở của chó con. Tẩy trung bát đĩa, đồ dùng của chó con trước và sau khi sử dụng. Phơi khô ngoài nắng để tận diện Parvo virut.
Lưu ý khi sử dụng vắc xin:
Một số trường hợp chó tiêm phòng đầy đủ mà chó con vẫn bị Parvo. Có nhiều nguyên nhân. Có thể kể đến là:
Thuốc rẻ tiền, chất lượng kém.
Việc bảo quản lạnh không đúng tiêu chuẩn dẫn đến văc xin bị biến đổi thành phần, giảm chất lượng. Thậm chí bị hư hỏng.
Kỹ thuật tiêm sai, người tiêm phòng cho chó không thực hiện đúng quy trình. Tiêm quá sớm hoặc quá muộn đối với mũi 2, mũi 3.
khuyên bạn nên đem chó con tiêm phòng ở những cơ sở uy tín, có chuyên môn cao. Hạn chế việc tự tiêm ở nhà, có thể tiết kiệm đôi chút nhưng khả năng để lại hậu quả khôn lường.
Trên đây là bài viết về bệnh Parvo ở chó. Cách phát hiện triệu chứng và kinh nghiệm chữa parvovirus. Để biết thêm thông tin về kinh nghiệm nuôi và chăm sóc thú cưng. Mời bạn tham khảo thêm tại đây.
